Wywiad z Prezes Centrum Mediacji przy Naczelnej Radzie Adwokackiej
dodano: 2020-11-09
WYWIAD Z PREZES CENTRUM MEDIACJI PRZY NACZELNEJ RADZIE ADWOKACKIEJ.
adw. dr Agnieszką Zemke-Górecką
1. Pani Prezes, zakończył się tegoroczny Tydzień Mediacji, o mediacji słyszy się ostatnio coraz częściej, proszę powiedzieć, czym jest mediacja i kiedy warto o niej pomyśleć?
Mediacja jest innym sposobem zakończenia sporu pomiędzy stronami, szybszym niż postępowanie sądowe. Warto o nim pomyśleć zarówno przed skierowaniem sprawy do sądu, jak i już po wniesieniu pozwu, zwłaszcza przed pierwszym terminem rozprawy, ponieważ wtedy możemy uzyskać zwrot całości opłaty od pozwu. Tak naprawdę na mediację jest czas zawsze, a ograniczenia prawne w jej stosowaniu są niewielkie.
2. Trochę przewrotne pytanie, proszę powiedzieć dlaczego adwokat miałby polecić swojemu klientowi mediację, a nie bronić jego interesów w sądzie?
Adwokat zawsze działa w interesie swojego mocodawcy. W związku z tym obowiązkiem adwokata jest wskazanie każdego możliwego sposobu, który pozwoli rozwiązać spór, w szczególności biorąc pod uwagę kryteria ekonomiczne, jakimi są czas i koszt związany z dochodzeniem roszczeń.
3. W jakich sprawach poleca pani Prezes mediację swoim klientom, czy za pośrednictwem mediacji można załatwić każdą sprawę?
W każdej sprawie polecam swoim klientom mediację, która nie wymaga arbitralnego rozstrzygnięcia sądu bądź organów administracji publicznej. Ale również w tych przypadkach osiągnięte porozumienie w drodze mediacji pomiędzy stronami może okazać się bardzo pomocne w podjęciu rozstrzygnięcia przez sąd, np. w sprawie o rozwód. Ustalenia zawarte w ugodzie będą bowiem stanowiły podstawę orzeczenia wydanego przez sąd.
4. Czy na mediację kieruje tylko sąd, czy też można z niej skorzystać wcześniej gdy sprawa jeszcze do sądu nie trafi?
Mediacja skutecznie zastępuje sąd, dlatego warto pomyśleć o niej przed skierowaniem sprawy na drogę procesową, zwłaszcza że nie uniemożliwia to późniejszego wniesienia pozwu w przypadku braku osiągnięcia porozumienia. A jeżeli chodzi o postępowanie sądowe, to nie trzeba czekać na wydanie postanowienia przez sąd, ale np. pełnomocnicy mogą porozumieć się w sprawie złożenia wspólnego wniosku o skierowanie stron do mediacji, co także umożliwi rozpoczęcie tego polubownego sposobu zakończenia sporu.
5. Po czym poznać dobrego mediatora i w jaki sposób go znaleźć?
Można w pierwszej kolejności sprawdzić jakich kwalifikacji wymagają poszczególne ośrodki mediacji od mediatorów figurujących na ich listach. W Centrum Mediacji przy NRA mamy np. nie tylko wymóg wykazania odbytych szkoleń przed wpisem na listę, ale także zalecenie doskonalenia umiejętności mediacyjnych. W związku z tym organizujemy szereg inicjatyw dla swoich mediatorów, w tym cotygodniowy cykl warsztatów online ?Szkoleniowe środy?. W jego ramach nasi adwokaci-mediatorzy prezentują wybrane zagadnienia związane z mediacją, z naciskiem na aspekty praktyczne. Jako całokształt jest to spójny program pozwalający na pogłębioną analizę poszczególnych etapów mediacji, z uwzględnieniem uwarunkowań prawnych.
6. Pani Prezes jest Pani mediatorem i jednocześnie wykonuje zawód adwokata, czy te role dadzą się pogodzić? W skrócie czy adwokat może być dobrym mediatorem?
Ugody mediacyjne wymagają spełnienia wymogów formalnych, a równie często konieczna jest nie tylko podstawowa znajomość prawa, ale ugruntowana wiedza prawnicza, a taką posiadają adwokaci-mediatorzy. Adwokaci mają dodatkowo szerokie doświadczenie procesowe, co bardzo często jest niezbędne przy mediacji, zwłaszcza tej prowadzonej na podstawie postanowienia sądu o skierowaniu stron do mediacji.
7. Obecnie, jak i w okresie niedawnego zamrożenia sądów i gospodarki, ludzie poszukują możliwości zdalnego rozwiązywania sporów, czy mediacja może odpowiedzieć na to zapotrzebowanie?
W Centrum Mediacji przy NRA zwracamy uwagę na bieżące potrzeby, także funkcjonowania sądów, dlatego w sytuacji stanu epidemii zorganizowaliśmy ogólnopolski projekt mediacji online, w ramach którego przeprowadziliśmy cykl szkoleń z tego zakresu dla kilkuset Adwokatów-Mediatorów i przekazaliśmy wszystkim sądom w Polsce listy mediatorów gotowych do przeprowadzenia mediacji w formie zdalnej. Stąd mediacja online nie tylko może, ale stanowi odpowiedź na to zapotrzebowanie. Do Centrum spłynęły już pierwsze dane z realizacji tego projektu i one jednoznacznie pokazują, że z jednej strony sądy dużo częściej kierują strony do mediacji, korzystając z przesłanych list adwokatów-mediatorów gotowych do prowadzenia mediacji online, a mediacje te często doprowadzają do zakończenia sporów. Mam nadzieję, że ta tendencja się utrzyma, gdyż w realny sposób pomaga kontynuować rozwiązywanie sporów, które dłużej niż zwykle czekają w sądzie na rozstrzygnięcie.
Dziękuję bardzo za poświęcony czas.